Cách đo cao độ bằng máy toàn đạc điện tử

I. Máy toàn đạc điện tử- thiết bị chuyên dụng đo độ cao chuẩn xác tới cm

  • Ngoài việc xác định vị trí các điểm tim trục công trình hay các điểm của một tuyến đường một cách chuẩn xác với độ chính xác phụ thuộc vào tuỳ từng loại máy có thể giao động trong khoảng vài mm, bên cạnh đó máy toàn đạc điện tử còn được dùng để xác định cao độ của các điểm và từ đó chúng ta có thể trút số liệu ra máy tính sau đó dùng các phần mềm dựa vào cao độ đó để chạy đường bình độ hay công tác tính toán khối lượng đào đắp của một khu đất nào đó một cách nhanh chóng
  • Mục đích cuối cùng của việc xác định độ cao là thể hiện sự cao, thấp trên bản đồ. Trong khi đó, yêu cầu xác định độ cao tương đối giữa hai điểm chỉ cho phép trong phạm vi mm hay cm là cùng. 
cách đo cao độ bằng máy toàn đạc điện tử

Nếu cần độ cao chính xác thì bạn cần dùng thiết bị chuyên dụng như máy toàn đạc điện tử thì các kết quả đo đạc mới chuẩn tới mm được

II. Những lưu ý khi đo cao độ bằng máy toàn đạc điện tử

  • Để thực hiện đo cao độ bằng máy toàn đạc thì việc đầu tiên, bạn cần khai báo và đo đúng chiều cao của máy cũng như chiều cao của gương thì các kết quả đo đạc mới chính xác được về mặt cao độ, từ đó số liệu đo đạc mới dùng để tính toán một cách chuẩn xác và bạn cũng cần kiểm tra các sai số của máy như sai số của máy như kiểm tra hằng số gương, sai số MO, 2C trước khi tiến hành đo đạc
  • Cơ sở tính cao độ của máy toàn đạc điện tử là dựa vào công thức sau
Cao độ Z = Khoảng cách máy mia *tan(V) + Cao máy – Cao mia ( đơn vị M)
  • Máy sẽ xuất dữ liệu để người đo trực tiếp lấy dữ liệu và đưa ra kết quả qua màn hình LCD
Cách đo độ cao bằng máy toàn đạc điện tử được thực hiện theo những bước khác nhau tùy thuộc vào các loại máy với những điểm khác nhau trong thiết kế của từng dòng máy. Khi mua máy toàn đạc, người mua sẽ được cấp hướng dẫn sử dụng đầy đủ và chi tiết từ nhà sản xuất và đơn vị cung cấp để thực hiện đo đạc tốt nhất.

cách đo cao độ bằng máy toàn đạc

Trong quá trình đo đạc ngoài hiện trạng bạn cần đo đạc khảo sát một khu vực nào đó mà không tới độ chính xác quá cao thì bạn có thể dùng máy toàn đạc điện tử để đo đạc một cách nhanh chóng

III. Sau đây chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu các phương pháp đo cao

1. Phương pháp đo cao hình học

Phương pháp đo cao hình học là một phương pháp được sử dụng rộng rãi và thường dùng để đo các mạng lưới độ cao nhà nước. Máy sử dụng trong đo cao hình học là máy thủy bình.
phương pháp đo cao hình học
Phương pháp đo cao hình học

2. Phương pháp đo cao lượng giác

  • Nguyên lý của phương pháp là dựa vào mối tương quan hàm lượng giác trong tam giác tạo bởi tia ngắm nghiêng, khoảng cách giữa hai điểm cần xác định chênh cao. Máy sử dụng trong đo cao lượng giác là máy kinh vĩ hoặc máy toàn đạc điện tử.
  • Giả sử ta cần xác định chênh cao giữa 2 điểm A và B
đo cao lượng giác
Phương pháp đo cao lượng giác bằng máy toàn đạc điện tử
 
Ta đặt máy tại A, sau khi cân bằng và định tâm chính xác, chúng ta hướng máy lên tiêu dựng vuông góc tại B. Tiêu có chiều dài lt.
 
Tiến hành đọc góc nghiêng trên bàn độ đứng. Ta đo ở hai vị trí bàn độ  trái và bàn độ phải. Sau đó tiến hành đo chiều cao của máy   AJ = im  .
 
Từ hình vẽ ta có :
 
hAB = h’ + im – lt
 
+ Nếu tính cả ảnh hưởng của độ cong trái đất và chiết quang của tia ngắm f = 0,42S2/R thì :
 
hAB = h’ + im – lt + f
 
+ Nếu đo được góc đứng V và khoảng cách ngang S thì
 
h’= StgV
 
Khi đó:
 
hAB = StgV + im – lt + f
 
+ Nếu ta đo được góc thiên đỉnh Z và khoảng cách ngang S thì:
 
hAB = ScotgZ + im – lt + f
 
+ Nếu khoảng cách ngang S < 300m thì có thể bỏ qua số cải chính f.
 
Trong khi đo vẽ chi tiết, để đơn giản việc tính toán người ta đặt chiều cao gương bằng chiều máy (lt = im).
 
Khi đó :
 
hAB = StgV
 
Từ các công thức ở trên ta nhận thấy, độ chính xác xác định chênh cao hAB phụ thuộc vào độ chính xác xác định các đại lượng S, V, im , lt , f.
 
Tuy nhiên như trên đã nêu thì với khoảng cách nhỏ hơn 300m có thể bỏ qua đại lượng f. Nếu dùng thước thép đo im và xác định lt với độ chính xác < ± 1cm thì cũng có thể bỏ qua được sai số mi , ml . Nghĩa là độ chính xác mh chỉ còn phụ thuộc vào mv và ms .

 
cách đo cao độ bằng máy toàn đạc điện tử

Do ngắm vào gương máy toàn đạc nên không thể chuẩn xác như khi chúng ta ngắm vào mia máy thủy bình được nhưng đo cao độ bằng máy toàn đạc vẫn chấp nhận được vì sự thuận tiện và nhanh chóng của thiết bị này

 
Nếu bạn cần cao độ chính xác vài cao hơn thì có thể dùng tới máy thủy bình cho độ chính xác tuyệt đối giúp bạn xác định được độ cao các điểm hay chênh cao giữa hai điểm bất kỳ.
Trên đây là các bước cơ bản để giúp chúng ta có thể thực hiện đo cao độ bằng máy trắc đạc dễ dàng và chính xác nhất. Chúc các bạn thành công trong quá trình đo cao độ bằng máy toàn đạc topcon một cách nhanh chóng và chuẩn xác
Ngoài ra các bạn xung có thể tham khảo thêm một số hướng dẫn sử dụng các thiết bị đo đạc trắc địa khác tại chính website này của chúng tôi: http://maytoandaccu.com/. Công ty TNHH thiết bị đo đạc Địa Long, chuyên cung cấp các sản phẩm máy toàn đạc điện tử, máy cân bằng laser…và những phụ kiện trắc địa uy tín khác.

Đối tác